Όταν η ώρα του φαγητού περιλαμβάνει περισσότερο δυστροπίες, φωνές, δωροδοκίες, παρά υγιεινή διατροφή σε φτάνει στα άκρα!
Οι περισσότεροι γονείς που έχουν μικρά παιδιά έχουν την ίδια εμπειρία.
Βέβαια η επιλεκτική σίτιση είναι φυσιολογική φάση στην ανάπτυξη ενός παιδιού και βελτιώνεται με τον καιρό.
Όταν πετάτε άλλο ένα πιάτο φαγητό που δεν άγγιξε το αγγελούδι σας. Μπορεί να σας φανεί ιδιαίτερα αγχωτικό και εκνευριστικό. Προσπαθήστε εντούτοις να μην αγχώνεστε πολύ. Είναι φυσιολογικό να περνούν μια φάση κατά την οποία είχαν πολύ στενή γκάμα τροφών. Νιώθουν ασφαλείς μέσα στη σταθερότητα και τη ρουτίνα για τα μικρά παιδιά να αποφασίζουν ξαφνικά ότι θα τρώνε μόνο μερικά φαγητά. Έτσι εκφράζεται μέρος του φόβου τους για οτιδήποτε καινούργιο (νεοφοβία).

Οι άνθρωποι προφανώς ανέπτυξαν αυτόν τον φόβο για να προστατεύονται από πράγματα άγνωστα και ίσως επισφαλή. Προσπαθήστε να κατανοήσετε τη διστακτικότητα τους στα γευστικά πειράματα. Αργότερα μαθαίνουν ότι τα άγνωστα φαγητά είναι ασφαλή και ίσως απολαυστικά βλέποντας εσάς και άλλους να τα τρώτε. Ίσως ακόμη να επιθυμούν- διεκδικούν να δείχνουν την ανεξαρτησία τους όσο μαθαίνουν να τρώνε μόνα τους. Μπορεί έτσι να ανακαλύπτουν πόσο μπορούν να περιορίσουν τον έλεγχο που τους ασκείτε εσείς και πόσο μπορούν να ορίζουν κάποιον έλεγχο στην ζωή τους.

Γι’αυτό η πίεση να φάει κάτι οδηγεί σε έκρηξη. Μην εκνευρίζεστε όταν ξαφνικά αρνηθεί να φάει κάτι που έτρωγε πάντα με ευκολία!

Μετά τα 4α γενέθλια η πρόσληψη βάρους επιβραδύνεται και είναι λογικό να επηρεάζεται και η όρεξή του. Μπορεί άλλοτε να τρώει πολύ και άλλοτε τίποτα απολύτως. Είναι φυσιολογικό.

Μπορεί να βρίσκετε ότι το παιδί σας δεν μπορεί να καθίσει ακίνητο αρκετά ώστε βα φάει πάνω από 5 μπουκιές. Τα προνήπια γενικώς μπορούν πολύ καλά να ρυθμίζουν την πρόσληψη φαγητού. Εάν τους το επιτρέψουμε θα καταναλώσουν αρκετή τροφή ώστε να καλύψουν τις ανάγκες τους πρέπει πάντα να σεβόμαστε την απόφασή τους ότι έφαγαν αρκετά και δεν θέλουν άλλο. Είναι ευκολότερο να το λες παρά να το κάνεις. Αποφασίστε τι θα περιλαμβάνει στη δίαιτά του αλλά εξαρτάται από το παιδί, το εάν θα φάει και πόσο θα φάει. Είναι προτιμότερο να σκεφτείτε τι έφαγε σε μια εβδομάδα, παρά τι έφαγε σε κάθε γεύμα ξεχωριστά. Μην του φωνάζετε, μην το παρακαλάτε να φάει κι άλλο. Μια ευγενική ενθάρρυνση φθάνει!!

Μην το μπουκώνετε, μην το πιέζετε, μην το αγχώνεται, μην το τρομάζετε με το φαγητό. Μην το ταΐζετε περισσότερο από όσο χρειάζεται.

Ίσως υπάρχουν κάποιοι τρόποι για να κάνετε την ώρα του φαγητού ευκολότερη για όλους:
1. Φάτε καλά και φάτε μαζί.
Προσφέρετε μια ποικιλία καλών φαγητών σε κάθε γεύμα. Φάτε σαν οικογένεια όλοι το ίδιο όποτε αυτό είναι δυνατό. Τα παιδιά μαθαίνουν πώς να φάνε αντιγράφοντας τους γονείς και τα μεγαλύτερα αδέρφια. Μην αλατίζεται το φαγητό του παιδιού.

2. Περιορίστε τις επιλογές προσφέροντας ένα γεύμα που περιέχει τουλάχιστον 1 τροφή που του αρέσει ή δώστε του την ευκαιρία να διαλέξει ανάμεσα από μερικά(2-3) υγιεινά φαγητά. Μην προσφέρετε άλλο φαγητό ως δοκιμή, όταν δεν τρώει το πρώτο. Θα το εκμεταλλευτεί σύντομα. Μην τραβάτε τα γεύματα σε μάκρος. Τα περισσότερα παιδιά τρώνε ότι πρόκειται να φάνε μέσα στα πρώτα 20’-30΄. Μην προσπαθείτε έπειτα να τα πείσετε να φάνε κι άλλο. Περιμένετε έως το επόμενο γεύμα και προσφέρετε κάτι θρεπτικό. Ζητήστε από αυτούς που προσέχουν το παιδί σας να ακολουθήσουν την ίδια τακτική.

3. Εισάγετε νέα φαγητά με το μαλακό.
Τα παιδιά προτιμούν γνώριμα πράγματα. Ίσως είναι ευκολότερο να δοκιμάσει μια νέα τροφή που έχει δει πολλές φορές. Προσφέρετε 1 καινούργια τροφή κάθε φορά και δώστε να δοκιμάσει πριν του γεμίσετε το πιάτο. Αφήστε τη νέα τροφή στο τραπέζι μαζί με όλα τα υπόλοιπα. Μην το κάνετε μεγάλο θέμα.

4. Προσέξτε τι πίνει όλη την μέρα.
Πολλά παιδιά δεν πεινούν την ώρα του φαγητού γιατί παίρνουν πολλές θερμίδες από χυμούς και γάλα στη διάρκεια της μέρας. 300-400 ml/ ημέρα σε ποτήρι και όχι μπιμπερό είναι αρκετό. Μεταξύ των γευμάτων προσφέρουμε νερό για την δίψα. Μην δίνετε γάλα μετά το φαγητό “ ως συμπλήρωμα” ούτε άλλο σνακ και περιμένετε μέχρι το επόμενο γεύμα.

5. Ένα φαγητό μπορεί να μην του αρέσει λόγω της υφής του χρώματος ή της γεύσης.
Γι’αυτό μπορεί να μην του αρέσει ενώ δεν το έχει δοκιμάσει. Προσφέρετε σταδιακά τα νέα φαγητά σε πολύ μικρές ποσότητες. Εάν τρώει κάτι από όλες τις ομάδες τροφίμων (υδατάνθρακες- φρούτα/ λαχανικά- πρωτεΐνες, γαλακτοκομικά) τότε είναι εντάξει. Μπορεί ένα παιδί να έχει απέχθεια για κάποιο φαγητό όταν το έχει συσχετίσει με μια δυσάρεστη εμπειρία. Πχ όταν ήταν άρρωστο τότε μπορούμε να το αποφύγουμε για ένα διάστημα.

6. Όσο κι αν ανησυχείτε μην το δείχνετε.
Όσο τον παρακαλάτε τόσο πιο πολύ θα αντιστέκεται. Δώστε του προσοχή και επιβραβεύστε τον όταν τρώει καλά και όχι όταν δεν τρώει. Είστε το “ πρότυπο” του! Κάντε θετικά σχόλια για το φαγητό. “ μμμ είναι πολύ νόστιμο”. Ακόμη κι αν έχει φάει λίγο απομακρύνετε το υπόλοιπο χωρίς σχόλιο. Δεχθείτε ότι χόρτασε! Ελέγξτε την ανάπτυξη του με τον παιδίατρο σας.

7. Ενθαρρύνετε την άσκηση και το ενεργητικό παιχνίδι, βελτιώνει την όρεξη για φαγητό.

8. Κάντε την ώρα του φαγητού ευχάριστη και χαλαρωτική.
Κανονίστε να τρώει μαζί με άλλα παιδιά συχνά, ίσως με έναν φίλο που απολαμβάνει το φαγητό του. Φάτε απερίσπαστος χωρίς TV, παιχνίδια κλπ. Ώστε να συγκεντρώνεται στο φαγητό. Κάντε το γεύμα μια ευχάριστη ευκαιρία να κουβεντιάσετε για άλλα θέματα. Προσφέρετε τροφή που μπορεί να φάει με τα χέρια, να αγγίξει, να παίξει και λερώσει, έτσι νιώθουν περήφανα που τρώνε “ μόνα τους”.

9. Κρατήστε μια καθημερινή ρουτίνα στο φαγητό από 3 γεύματα και 2-3 σνακ
τοποθετημένα χρονικά γύρω από τον ημερήσιο ύπνο. Συνεργάζονται καλύτερα όταν ξέρουν τι τους περιμένει. Το παιδί μπορεί να μην φάει καλά αν έχει πεινάσει πάρα πολύ ή αν έχει κουραστεί πολύ και έχει νυστάξει. Αν νυστάζει δώστε του ένα μικρό σνακ ή ένα γάλα πριν τον ύπνο και δώστε το γεύμα μετά τον ύπνο.

10. Κρατήστε το ενδιαφέρον.
Μπορείτε να προσφέρετε “κυρίως γεύμα” και “ επιδόρπιο” αλλά μην υπόσχεστε το επιδόρπιο μόνο εάν φάει το κυρίως. Αυτό θα το ωθήσει να επιθυμεί το “ κυρίως” λιγότερο!!!
Προσφέρετε μικρές μερίδες και εάν το φάει επιβραβεύστε και προσφέρετε κι άλλο. Οι μεγάλες μερίδες “ μπουκώνουν”. Τολμήστε να πάτε για πικ-νικ, ή σε ταβέρνα αλλά προετοιμάστε ένα θρεπτικό σνακ για την περίπτωση που δεν φάει.

11. Εμπλέξτε το παιδί όταν ψωνίζετε, όταν στρώνεται τραπέζι, όταν μαγειρεύετε.

12. Μην θεωρήσετε ότι επειδή το παιδί αρνήθηκε ένα φαγητό δεν θα το φάει ποτέ ξανά! Οι γευστικές προτιμήσεις αλλάζουν με τον καιρό και μπορεί να χρειαστεί να προσφέρουμε ένα φαγητό 10 φορές προτού νιώσει άνετα να το δοκιμάσει.

13. Μην αισθάνεστε ενοχή εάν ένα γεύμα δεν πάει καλά, προσεγγίστε το επόμενο θετικά. Όλοι μαθαίνουμε τα παιδιά πώς να δέχονται νέες υφές και γεύσεις και εμείς πώς να χαιρόμαστε για όσα κατακτούν!!!.

Κρίστυ Καραγιαννίδου Τζίμα
Παιδίατρος