ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΨΕΙΡΕΣ ΚΑΙ ΠΟΣΟ ΣΥΧΝΑ ΜΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΝ;

Οι ψείρες είναι πολύ μικρά έντομα χωρίς φτερά, που ζουν στις ανθρώπινες τρίχες. Είναι παράσιτα που συναντούμε συχνά στα παιδιά. Έχουν χρώμα γκρι- καφέ και μέγεθος κεφαλής καρφίτσας αρχικά, ενώ όταν μεγαλώσουν μοιάζουν με κόκκο σουσαμιού.

Πόσο συχνό φαινόμενο είναι οι ψείρες;

Είναι πολύ συχνό πρόβλημα ειδικά σε παιδία σχολικής ηλικίας (4-11 ετών) που έρχονται σε στενή επαφή (αγκαλιάζονται, παλεύουν, κλπ). Ένα στα τρία παιδιά τουλάχιστον προσβάλλονται κάθε χρόνο.

Πώς μεταδίδονται;

Δεν πετούν, δεν πηδούν, ούτε κολυμπούν. Μεταδίδονται με τη στενή επαφή σκαρφαλώνοντας από τα μαλλιά του ενός παιδιού στα μαλλιά του άλλου, ή με καπέλα, σκούφους, κασκόλ, χτένες.
Η προσβολή από ψείρες δεν οφείλεται σε βρωμιά ή κακή υγιεινή και προσβάλει όλους τους τύπους μαλλιών ανεξαρτήτως μήκους. Οι ψείρες της κεφαλής προσβάλουν μόνο ανθρώπους και δεν τις κολλάμε από τα ζώα.

Ποιος είναι ο κύκλος ζωής της ψείρας;

Η θηλυκή ψείρα απλώνει αβγά και τα ¨τσιμεντώνει¨ πάνω στις τρίχες, συχνά κοντά στη ρίζα όπου διατηρούνται ζεστά.
Μετά από 7-10 μέρες που βγαίνουν από το αβγό οι μικρές ψείρες, τα άδεια αβγά παραμένουν κολλημένα στην τρίχα και ονομάζονται κόνιδες, έχουν λαμπερό άσπρο χρώμα και γίνονται πιο ορατές όσο τα μαλλιά μεγαλώνουν και τις μεταφέρουν μακριά από τη ρίζα. Οι ψείρες τσιμπούν το δέρμα και τρέφονται με αίμα. Μεγαλώνουν σε 6-10 μέρες και όταν ωριμάσουν μεταφέρονται από κεφάλι σε κεφάλι.
Για να σπάσει ο κύκλος ζωής τους και να σταματήσει η εξάπλωση πρέπει να απομακρυνθούν μέσα σε 7 μέρες από την έξοδο από τα αβγά.

Πως μπορούμε να τις εντοπίσουμε;

Στις περισσότερες περιπτώσεις το κύριο σύμπτωμα είναι η φαγούρα, που οφείλεται, όχι στο τσίμπημα της ψείρας, αλλά σε αλλεργία στην ψείρα. Γι’αυτό και κάποια παιδιά δεν αναπτύσσουν αλλεργία και δεν έχουν φαγούρα! Η φαγούρα μπορεί να εμφανιστεί έως και 3 μήνες μετά την προσβολή!!! Μπορεί να εμφανιστεί εξάνθημα στο πίσω μέρος του κεφαλιού.
Επειδή οι ψείρες είναι σχεδόν αόρατες, ο καλύτερος τρόπος εντόπισης είναι το συχνό χτένισμα με ειδική λεπτή χτένα που βρίσκουμε στα φαρμακεία (κενά ανάμεσα στα δόντια μικρότερα από 0,3mm). Πιο εύκολα επιτυγχάνεται σε βρεγμένα μαλλιά που έχουν ήδη χτενιστεί με απλή χτένα για να φύγουν οι κόμποι.

Πως θεραπεύονται;

Συνήθως χρησιμοποιούνται φαρμακευτικά σαμπουάν και λοσιόν ή με ¨χτένισμα¨ με την ειδική χτένα σε βρεγμένα μαλλιά που είναι χρονοβόρος διαδικασία. Ο γιατρός θα προτείνει το κατάλληλο σκεύασμα. Είναι απαραίτητη η ιατρική συμβουλή σε μωρά μικρότερα των 6 μηνών, εγκύους και παιδιά με άσθμα ή αλλεργίες.

Πως μπορούμε να προφυλάξουμε το παιδί μας;

• Είναι σημαντικό να αποφεύγουμε την ανταλλαγή αξεσουάρ (τσιμπιδάκια, βούρτσες, καπέλα, μαντήλια, κασκόλ, πετσέτες).
• Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε λοσιόν προφύλαξης από τις ψείρες που μειώνουν τις πιθανότητες προσβολής
• "Χτενίζουμε" σε εβδομαδιαία βάση τα μαλλιά του παιδιού, ώστε να εντοπίσουμε τις ψείρες νωρίς, προτού μεγαλώσουν και εξαπλωθούν σε όλη την οικογένεια.
• Επίσης είναι σημαντικό να πλένουμε τα ρούχα και τα σεντόνια σε θερμοκρασία 60οC για να σκοτώνονται οι ψείρες αν και σπάνια επιβιώνουν 24 ώρες μετά την πτώση από το κεφάλι. Σε κάποιες χώρες υπάρχουν "μέρες εθνικής καταπολέμησης ψείρας" όπου όλοι ταυτόχρονα ελέγχονται και θεραπεύονται για ψείρες.

Κρίστυ Καραγιαννίδου Τζίμα
Παιδίατρος